Okuma becerisi dil ögretiminin temel beceri alanlarindan birisidir. O nedenle gerek anadili gerekse yabanci dil ögretimi süreçlerinde üzerinde önemle durulan bir alandir. Bununla birilikte okuma becerisi karmasik zihinsel islemleri gerektiren bir beceri alanidir. Bu beceriyi yerine getirebilemek için okumanin akici olmasi beklenmektedir. Çünkü alanyazinda da yer aldigi gibi akici okuma kavramayi etkileyen önemlli bir degiskendir. Diger dilleri yabanci dil olarak ögrenen kisiler üzerinde yapilan çalismalar, hem akici sözcük okumanin hem de akici metin okumanin kavramayla iliskili oldugunu göstermektedir. Ancak ilerleyen dönemlerde akici metin okuma kavramayla daha çok iliskili görünmektedir. Türkçeyi yabanci dil olarak ögrenen ögrenciler açisindan durum nasildir? Bu soru arastirmamizin temelini olusturmaktadir. Arastirma süreci sonucunda hem akici sözcük okumanin hem de akici metin okumanin Türkçeyi yabanci dil olarak ögrenen ögrencilerin kavrama düzeyleriyle iliskili bulunmustur. Buna karsin alanyazindan farkli olarak akici sözcük okuma kavramayla daha çok iliskili bulunmustur.

Çocuga Yöneltilen Dil (ÇYD) kullanimlarinda anne ve baba farkliliklari, son otuz yildir arastirmacilarin dikkatini çekmektedir. Bu çalisma da anne ve baba ÇYD kullanimlarini çocuklara seslenme biçimleri çerçevesinden betimlemeye çalismaktadir. Türk anne ve babalarin kullandiklari çift-biçimli sözel ifadeler, elli çift ebeveyn (toplam yüz katilimci) ile yapilan görüsmeler sonrasinda olusturulan veri tabani üzerinden karsilastirilmistir. Ebeveyn görüsmeleri üzerinden betimleyici sonuçlar çikarilmistir. Sonuçlara göre, hem anne hem de babalar çocuklarina olumlu duygular aktaran olumlu ifadeler ile hitap etmektedirler. Her iki cinsiyetten ebeveynler çocuklarina hakaret sayilabilecek türde takma adlarla da hitap etmektedirler. Otuz anne ve ondört baba ÇYD’lerinde çift-biçimli sözel ifadeler kullanmislardir; bu, annelerin babalarla karsilastirildiginda, olumlu duygularini çocuklarina daha agresif bir tavirla yansittiklarini göstermektedir.

Studies have often focused on words that should be learned, and investigations have been conducted on the lexical profiles of texts. Although there has been some interest in collocations, investigations have often concerned academic research articles. The academic texts freshman students normally read have been relatively understudied. This study aimed to identify the collocational profile of a book chapter, and the collocations used in students’ writing examination papers in response to a question on the theme of the chapter. The first corpus included 3253 words while the second one included 4917. Results showed that 17.31% of Corpus 1 included collocational usages, with the types ‘adjective + noun’ and ‘verb + adjective + noun’ used most commonly. Corpus 2 showed a 7.69%-collocational coverage, heavily based on the type ‘verb + noun’. Possible reasons for these differences are discussed, and recommendations are offered to increase learners’ competence in using collocations.

Bu çalisma, karsit anlamliligin söylemsel gerçeklesme boyutunda gözlemlenen ve tüm dillerde yaygin biçimde görüldügü varsayilan bagimli karsit anlamlilik islevinin Türkçedeki görünümünü betimlemeyi ve kuralsiz iliskilerin belirlenmesinde yöntemsel bir araç olusturmayi amaçlamaktadir. Bagimli karsitliklar (B-çifti), bir kuralli çiftin (A-çifti) anlamsal karsitlik gücüne bagli olarak, bu çiftin yer aldigi tümce ya da söylem biriminde olusmaktadir. Bu olusumun Türkçedeki örneklerini gözlemlemek amaciyla, es-kullanim varsayimina göre belirlenmis kuralli çiftlerin baglam içindeki kullanimlarinin Türkçe Ulusal Derlem’de (TUD) sorgulamasi yapilmis ve bagimli çiftleri içeren bir veri tabani olusturulmustur. A ve B çiftlerinin yer aldigi yapilar birer bilissel kurulus (K) olarak degerlendirilmis ve bunlarin siniflamasi yapilmistir. Çalismada bagimli çiftlerin anlamsal üretkenligi ve çifti olusturan kavramlar arasindaki iliskilerin tipolojisi de belirlenmistir. Bu baglamda kuralli çiftlerin tipik olarak sifatlardan olusmasina karsin, bagimli çiftlerin ad ve eylemlerle kuruldugu görülmektedir. Ayni zamanda bagimli çiftlerin fakli bilgi alanlarina ait kavramlarla kuruldugu örneklerin hem düsünsel yaraticilik hem de ilkel karsitliklarin kalitimiyla olustugu gösterilmistir.